Class 5

Balbharti Maharashtra State Board Class 5 Marathi Solutions Sulabhbharati Chapter 6 ऐकुया खेळूया Notes, Textbook Exercise Important Questions and Answers.

Maharashtra State Board Class 5 Marathi Sulabhbharati Solutions Chapter 6 ऐकुया खेळूया

5th Standard Marathi Digest Chapter 6 ऐकुया खेळूया Textbook Questions and Answers

1. ऐका. चित्रे पाहा. कृती करा.

Marathi Sulabhbharati Class 5 Solutions Chapter 6 ऐकुया खेळूया Additional Important Questions and Answers

प्रश्न 1.
पाठ्यपुस्तक पृष्ठ क्र. 9 वरील चित्र पाहून खालील प्रश्नांची उत्तरे एक किंवा दोन शब्दांत लिहा.

1. पहिल्या चित्रातील मुलगी काय करताना दिसत आहे ?
2. दुसऱ्या चित्रातील मुलगा व मुलगी कोणाप्रमाणे उडी मारणार आहेत?
3. चित्रात किती शंकू आहेत?
4. कोणासारखे तीन मीटर चाला असे म्हटले आहे?
5. भारताचा राष्ट्रीय खेळ कोणता आहे?

उत्तर:

1. धावताना
2. बेडकाप्रमाणे
3. तीन
4. हत्तीसारखे
5. हॉकी

2. खालील प्रश्नांची एका वाक्यात उत्तरे लिहा.

प्रश्न 1.
‘ऐकूया, खेळूया’ या पाठात एकूण किती चित्रे आहेत?
उत्तर:
‘ऐकूया, खेळूया’ या पाठात एकूण आठ चित्रे आहेत.

प्रश्न 2.
शाळेच्या मैदानावर काय करण्यास सांगितले आहे?
उत्तर:
शाळेच्या मैदानावर पन्नास मीटर धावण्यास सांगितले आहे.

प्रश्न 3.
एका जागी किती उंच उड्या मारण्यास सांगितल्या आहेत?
उत्तर:
एका जागी पाच उंच उड्या मारण्यास सांगितल्या आहेत.

प्रश्न 4.
चार उड्या कोणत्या प्रकारे मारण्यास सांगितल्या आहेत?
उत्तर:
चार कोलांट्या उड्या मारण्यासांगितल्या आहेत.

प्रश्न 5.
शिडी कुठे ठेवली आहे?
उत्तर:
शिडी जमिनीवर ठेवली आहे.

प्रश्न 6.
जमिनीवरील शिडीतून कसे धावण्यास सांगितले आहे?
उत्तर:
जमिनीवरील शिडीच्या चौकोनातून धावण्यास सांगितले आहे.

प्रश्न 7.
पाठ्यपुस्तकातील चित्रांमध्ये उड्यांचे कोणते प्रकार सांगितले आहेत?
उत्तर:
बेडूक उडी, उंच उडी, कोलांट्या उड्या, दोरी उडी.

3. खालील प्रश्नांची उत्तरे लिहा.

प्रश्न 1.
तुमच्या शाळेच्या क्रीडामहोत्सवात कोणकोणत्या क्रीडास्पर्धांचा समावेश केला जातो?
उत्तर:
कबड्डी, खो-खो, क्रिकेट, धावण्याची शर्यत, लंगडी, गोळा फेक इ.

प्रश्न 2.
नियमित मैदानी खेळ खेळल्याने कोणते फायदे होतात?
उत्तर:
1. नियमित खेळ खेळल्याने शारीरिक व्यायाम होतो.
2. आरोग्य चांगले राहते.

प्रश्न 3.
खालील चित्रे पाहून चित्रातील खेळ ओळखा.
उत्तरः

1. धावणे
2. लंगडी
3. कबड्डी
4. खो-खो

व्याकरण व भाषाभ्यास:

प्रश्न 1.
खालील शब्दांचे समानार्थी शब्द लिहा.

1. शाळा
2. मैदान
3. हत्ती
4. जमीन
5. दोरी

उत्तरः

1. विदयालय, विद्यामंदिर
2. क्रिडांगण
3. गज
4. धरणी
5. दोर

प्रश्न 2.
विरुद्धार्थी शब्द लिहा.

1. धावणे
2. जाणे
3. चालणे
4. जमीन
5. एक

उत्तरः

1. थांबणे
2. येणे
3. धावणे
4. आकाश
5. अनेक

प्रश्न 3.
खालील शब्दांचे वचन बदला.

1. ऐकुया खेळूयामैदान
2. बेडूक
3. उड्या
4. कोलांट्या
5. शिडी
6. दोरी

उत्तर:

1. मैदान
2. बेडूक
3. उडी
4. कोलांटी
5. शिड्या
6. दोऱ्या

ऐकुया खेळूया Summary in Marathi

पदयपरिचय:

आजच्या तंत्रयुगात मुलांचा बौद्धिक, सामाजिक विकास तर होत असतोच पण त्याबरोबर मुलांचा शारीरिक व मानसिक विकास होण्यासाठी ‘ऐकूया, खेळूया’ या पाठातून मैदानी खेळांची ओळख करून दिली आहे.

शब्दार्थ:

1. शाळा – विदयालय (school)
2. मैदान – क्रिडांगण (ground)
3. धावणे – पळणे (to run)
4. बेडूक – (frog)
5. उड्या – (jump)
6. शंकू – (cone)
7. हत्ती – गज (elephant)
8. चाल – (to walk)
9. एका जागी – (at one place)
10. उंच – (high up)
11. कोलांटी उडी – (upside down jump)
12. जमिन – धरती (land)
13. शिडी – जिना (ladder)
14. दोरीवरील उड्या – एक प्रकारचा खेळ (skiping jumps)

Balbharti Maharashtra State Board Class 5 Marathi Solutions Sulabhbharati Chapter 4 हि पिसे कोणाची Notes, Textbook Exercise Important Questions and Answers.

Maharashtra State Board Class 5 Marathi Sulabhbharati Solutions Chapter 4 हि पिसे कोणाची?

5th Standard Marathi Digest Chapter 4 हि पिसे कोणाची Textbook Questions and Answers

1. उत्तरे सांगा.

प्रश्न 1.
(अ) मिनूचे घर कोठे होते?
(आ) मिनू कोणाकोणाला भेटली?
(इ) मिनूला बदकाचा पत्ता कोणी सांगितला?
(ई) पिसे कोणाची होती?
(उ) मिनूने बदकाला काय सांगितले?
उत्तर:
(अ) मिनूचे घर शेतात होते.
(आ) मिनू कोंबडीताई, कबुतरदादा, मोर व शेवटी बदकाला भेटली.
(इ) मिनूला बदकाचा पत्ता मोराने सांगितला.
(ई) पिसे बदकाची होती.
(उ) मिनूने बदकाला सांगितले की, “तुझी पिसं मला सापडली आहेत. मी तुला शोधत होते, ही घे तुझी पिसं.”

2. रिकाम्या जागी जुळणाऱ्या योग्य पर्यायापुढे ‘✓’ अशी खुण करा.

प्रश्न 1.
पिसे सापडल्यावर मिनूला ……………………………..
उत्तर:
(अ) पिसे कोणाची आहेत हे माहीत करून घ्यायचे होते. [✓ ]
(ब) पिसे घरी न्यायची होती. [ ]

3. जोड्या जुळवा.

प्रश्न 1.
जोड्या जुळवा.
उत्तर:

4. उदाहरणे वाचा. त्याप्रमाणे लिहा.

प्रश्न 1.
खाली दिलेल्या उदाहरणाप्रमाणे शब्दांना प्रत्यय लावून शब्द तयार करा.
उदाहरणे – घर – घरापासून, घर – घराजवळ, खुराडे – खुराड्यात

1. गाव
2. तळे
3. पाय
4. घरटे

उत्तर:

1. गावापासून
2. तळ्यात
3. पायात
4. घरट्यात

5. तुम्हांला वर्गात एखादी वस्तू सापडली तर तुम्ही काय कराल?

प्रश्न 1.
तुम्हांला वर्गात एखादी वस्तू सापडली तर तुम्ही काय कराल?
उत्तरः
आम्हांला वर्गात एखादी वस्तू सापडली तर ती कोणाची आहे हे आम्ही शोधू व ती वस्तू ज्या कोणाची असेल त्याच्या ताब्यात देऊ.

उपक्रम:

तुमच्या परिसरात आढळणाऱ्या विविध पक्ष्यांच्या पिसांचे निरीक्षण करा व त्यांचे आकार, रंग यांची माहिती लिहा.

Marathi Sulabhbharati Class 5 Solutions Chapter 4 हि पिसे कोणाची Additional Important Questions and Answers

1. उत्तरे सांगा.

प्रश्न 1.
मिनूचे घर कोठे होते?
उत्तर:
मिनूचे घर शेतात होते.

प्रश्न 2.
पिसे पाहून मिनूच्या मनात कोणता विचार आला?
उत्तर:
पिसे पाहून मिनूच्या मनात विचार आला की, ही पिसे नक्कीच कोंबडीची असतील.

प्रश्न 3.
कोंबडी कुठे जाऊन बसली?
उत्तर:
कोंबडी खुराड्यात जाऊन बसली.

प्रश्न 4.
कबुतर कोणत्या रंगाचे होते?
उत्तर:
कबुतर पांढऱ्या-करड्या रंगाचे होते.

प्रश्न 5.
मोराची चाल कशी होती?
उत्तर:
मोराची चाल ऐटदार होती.

प्रश्न 6.
मोराचा पिसारा कसा होता?
उत्तर:
मोराचा पिसारा रंगीबेरंगी लांबसडक मोहक असा होता.

प्रश्न 7.
बदक कुठे होते?
उत्तर:
बदक नदीकिनारी असलेल्या झाडीत होते.

पुढील प्रश्नांची उत्तरे एका शब्दात लिहा.

प्रश्न 1.

1. कोण खेळता-खेळता घरापासून खूप दूर गेली?
2. मिनूला कबुतर कोठे दिसले?
3. पिसारा सावरत कोण येत होता?
4. दाट झाडी कुठे होती?
5. कोणाला मिनूचे कौतुक वाटले?

उत्तर:

1. मिनू
2. झाडावर
3. मोर
4. नदीकिनारी
5. बदकाला

रिकाम्या जागी जुळणाऱ्या योग्य पर्यायापुढे ‘✓’ अशी खुण करा.

प्रश्न 1.
मिनूचे घर ………………………
उत्तर:
(अ) नदीजवळ होते [ ]
(ब) शेतात होते [✓]

प्रश्न 2.
नदीकिनारी
उत्तर:
(अ) दाट झाडी होती. [✓]
(ब) गर्दी होती. [ ]

प्रश्न 3.
बदकाला मिनूचे
उत्तर:
(अ) कौतुक वाटले. [✓]
(आ) राग आला [ ]

प्रश्न 4.
कंसातील योग्य शब्द वापरून रिकाम्या जागा भरा.

1. मिनूला ……………….. पिसे दिसली. (दोन / तीन)
2. नदी किनारी ……………. झाडी होती. (विरळ / दाट)
3. बदक …………………….. बाहेर आले. (झाडीतून / जंगलातून)
4. मिनू …………………….घरी आली. (खुशीने / आनंदाने)
5. बदकाने दिलेली पिसे मिनूने आपल्या ……………………. ठेवली. (वहीत / कंपासपेटीत)
6. कोंबडीने पिसांकडे ……………………. पाहिले. (निरखून / रागाने)

उत्तरः

1. दोन
2. दाट
3. झाडीतून
4. आनंदाने
5. वहीत
6. निरखून

प्रश्न 5.
जोड्या जुळवा.

उत्तरः

पुढील प्रश्नांची थोडक्यात उत्तरे लिहा.

प्रश्न 1.
बदक मिनूला काय म्हणाले?
उत्तरः
बदक मिनूला म्हणाले की, “मिनू, तू माझी पिसं देण्यासाठी इतक्या दूर आलीस, म्हणून ही पिसं तुझ्याजवळच ठेव. एकदा पिसं गळून पडली, की ती पुन्हा जोडली जात नाहीत. तुला अशीच वेगवेगळी पिसं सापडली तर ती तू सांभाळून ठेव.”

व्याकरण व भाषाभ्यास:

प्रश्न 1.
खाली दिलेल्या उदाहरणाप्रमाणे शब्दांना प्रत्यय लावून शब्द तयार करा.
उदाहरणे – घर – घरापासून, खुराडे – खुराड्यात
1. हात
2. नदी
उत्तर:
1. हातात
2. नदीजवळ

प्रश्न 2.
समानार्थी शब्द लिहा.

1. घर
2. दूर
3. शेत
4. झाड
5. ऐट
6. मोहक
7. आभार
8. नदी
9. मोर
10. हर्ष

उत्तरः

1. गृह, सदन
2. लांब
3. शिवार
4. वृक्ष, तरू
5. रुबाब
6. आकर्षक
7. धन्यवाद
8. सरिता
9. मयुर
10. आनंद

प्रश्न 3.
विरुद्धार्थी शब्द लिहा.

1. खूप
2. दूर
3. बसली
4. पांढरे
5. दाट
6. जोडणे
7. आवडणे
8. पुढे
9. आनंद

उत्तरः

1. कमी
2. जवळ
3. उठली
4. काळे
5. विरळ
6. तुटणे
7. नावडणे
8. मागे
9. दुःख

प्रश्न 4.
वचन बदला.

1. शेत
2. पिसे
3. कोंबडी
4. खुराडे
5. पिसारा
6. पत्ता
7. नदी
8. हाक
9. घर
10. वही

उत्तर:

1. शेते
2. पिस
3. कोंबड्या
4. खुराडी
5. पिसारे
6. पत्ते
7. नदया
8. हाका
9. घरे
10. वया

प्रश्न 5.
लिंग बदला.

1. कोंबडी
2. मोर
3. दादा

उत्तरः

1. कोंबडा
2. लांडोर
3. ताई

प्रश्न 6.
खाली दिलेल्या प्राण्यांच्या घरांना काय म्हणतात ते लिहा.

1. घोडा
2. साप
3. वाघ, सिंह
4. गाय

उत्तरः

1. तबेला
2. बिळ
3. गुहा
4. गोठा

प्रश्न 7.
खाली दिलेल्या प्राण्यांच्या पिल्लांना काय म्हणतात ते लिहा.

1. घोडा
2. वाघ
3. सिंह
4. गाय
5. म्हैस
6. कुत्रा

उत्तरः

1. शिंगरू
2. बछडा
3. छावा
4. वासरू
5. पारडू
6. पिल्लू

खेळूया शब्दांशी Summary in Marathi

पाठ्यपरिचय:

मिनू नावाची छोटी मुलगी होती. तिला मिळालेली पिसे कोणाची आहेत हे शोधण्यासाठी तिने केलेली धडपड, सगळ्या पक्ष्यांशी तिचा झालेला संवाद व ती पिसे बदकाची आहेत हे कळल्यावर तिला झालेला आनंद या सर्वांचे वर्णन या पाठात आले आहे.

शब्दार्थ:

1. घर – गृह (House)
2. खेळणे – (To Play)
3. दूर – लांब (To far)
4. पिसे – पर (feathers)
5. कोबंडी – (Hen)
6. निरखणे – बारकाईने पाहणे (To observe)
7. खुराडे – कोंबडीचे घर (Hen’s House)
8. करडा – राखाडी (Grey)
9. कबुतर – (Pigeon)
10. ऐटदार – रुबाबदार (of smart appearance)
11. मोहक – आकर्षक (attractive)
12. बदक – (Duck)
13. पत्ता – (Address)
14. आभार- धन्यवाद (Thanks)
15. नदी – (River)
16. दाट – घट्ट (dense, thick)
17. हाक मारणे – साद घालणे (To call)
18. शोधणे – (To find out)
19. कौतुक – प्रशंसा (admire)
20. गळून पडणे – (To fall)
21. जोडणे – (To Join)
22. वेगवेगळी – विविध (Variety of)
23. सांभाळणे – (To take care of)
24. वही – (a notebook)

Balbharti Maharashtra Board Class 5 Maths Solutions Chapter 10 Measuring Time Problem Set 45 Textbook Exercise Important Questions and Answers.

Maharashtra State Board Class 5 Maths Solutions Chapter 10 Measuring Time Problem Set 45

Question 1.
Add the following :
(1) 2 hours 30 minutes + 4 hours 55 minutes
Solution:

85 minutes = 1 hr 25 min

(2) 3 hours 50 minutes + 4 hours 20 minutes
Solution:

70 minutes = 1 hr 10 min.

(3) 3 hours 45 minutes + 1 hour 35 minutes
Solution:

80 minutes = 1 hr 20 min

(4) 4 hours 15 minutes + 2 hours 50 minutes
Solution:

65 minutes = 1 hr 05 min

Question 2.
Subtract the following :
(1) 3 hours 10 minutes – 2 hours 40 minutes

(2) 5 hours 20 minutes – 2 hours 35 minutes
Solution:

(3) 4 hours 25 minutes – 1 hour 55 minutes

(4) 6 hours 15 minutes – 2 hours 45 minutes

Question 3.
A government office opens at 7 in the morning and closes at 3 in the afternoon. How long is this office open?
Solution:

∴ Office remain open for 8 hours

Question 4.
A movie starts at 45 minutes past 3 in the afternoon and finishes two and a half hours later. At what time does the movie end?
Solution:

∴ Movie ends at 6:15 in the evening

Question 5.
Sakharam was ploughing the field from 8 in the morning. At 12:30 in the afternoon, he stopped and started for home. He reached home at 1:30. How long was he ploughing the field? How long did it take him to reach home from the field?
Solution:

∴ He ploughed for 4:30 hrs. He took 1 hour to reach home.

Question 6.
Rambhau started the water pump at ten-thirty at night and put it off the same night at a quarter to twelve. How long was the water pump on?
Solution:
Quater to 12 is 11:45 pm

∴ pump was on for 1 hour 15 minutes

Question 7.
Geeta taught in the classroom for 2 hours and 25 minutes in the morning and 1 hour and 45 minutes in the afternoon. How long was she teaching in all?
Solution:

∴ Total teaching of Geeta was for 4 hrs 10 min.

Question 8.
If a bank is open for business from 10 in the morning to 4:30 in the evening, how long is it open?
Solution:
Here, in 24 hours clock, 4:30 in the evening = 16:30

∴ Bank opens for 6 hrs 30 min.

Question 9.
If a shop is open from 9:30 am to 10 pm, how long is it open?
Solution:
Here, 10 pm in 24 hours clock is 22:00

∴ Shop opens for 12 hours 30 minutes

Question 10.
If the Maharashtra Express leaving from Kolhapur at 15:30 arrives at Gondia the next day at 20:15, how long is the journey from Kolhapur to Gondia?
Solution:
15:30 to next 15:30 is 24 hours

24 hours + 4 hr. 45 min. = 28 hr. 45 min.
∴ jurney from Koihapur to Gondiya is 28 hours and 45 minutes.

Measuring Time Problem Set 45 Additional Important Questions and Answers

Question 1.
Add the following.

(1) 5 hours 25 minutes + 2 hours 35 minutes
Solution:

60 minutes = 1 hr

(2) 6 hours 55 minutes + 2 hours 15 minutes
Solution:

70 minutes = 1 hr. 10 min

Question 2.
Subtract the following.

(1) 7 hours 30 minutes – 4 hours 50 minutes
Solution:

(2) 2 hours 35 minutes – 1 hour 40 minutes
Solution:

Question 3.
Solve the following:

(1) Supriya left for a picnic at 7:15 am. She came back at 6:45 pm. How long was she out for the picnic?
Here 6:45 pm = 18:45 (In 24 hours clock)
Solution:

∴ Total time of picnic is 11:30 hrs.

(2) In Dave’s school, the tree planting ceremony started at 10:00 in the morning and got over at 13:45. How long did the ceremony go on?
Solution:

∴ Ceremony of planting tree go on for 3 hrs 45 min

Question 4.
Write the time shown in each clock in the box given below it.

Answer:
35 minutes past 3

Answer:
Five minutes to 5

Answer:
Quarter to 2

Answer:
Half past eight

Question 5.
Draw the hands of the clock to show the time given in the box.

Answer:
Quater past 6

Answer:
50 minutes past 1

Answer:
Half past 3

Answer:
5 minutes to 5

Question 6.
The time below is given by the 12 hour clock. Write the same by the 24 hour clock.
(1) 45 minutes past 8 in the morning.
(2) 30 minutes past 2 in the evening.
(3) 50 minutes past 7 in the evening.
(4) 15 minutes past 11 in the evening.
(5) 25 minutes past after midnight.
(6) 25 minutes past 12 in afternoon.
Answer:
(1) 8:45
(2) 114:30
(3) 19:50
(4) 23:15
(5) 00:25
(6) 12:25

Question 7.
Match the following.

Answer:
(1 – c),
(2 – a),
(3 – e),
(4 – b),
(5 – d)

Question 8.
Add the following.
(1) 3 hours 40 minutes + 2 hours 55 minutes
(2) 5 hours 25 minutes + 4 hours 35 minutes
(3) 6 hours 45 minutes + 1 hour 30 minutes
(4) 7 hours 50 minutes + 2 hours 30 minutes
(5) 9 hours 10 minutes + 3 hours 20 minutes
(6) 15 hours 45 minutes + 20 hours 15 minutes
Answer:
(1) 6 hrs 35 min
(2) 10 hrs
(3) 8 hrs 15 min
(4) 10 hrs 20 min
(5) 12 hrs 30 min
(6) 36 hours

Question 9.
Subtract the following.
(1) 4 hours 20 minutes – 1 hour 30 minutes
(2) 3 hours 25 minutes – 1 hour 45 minutes
(3) 5 hours 10 minutes – 2 hours 40 minutes
(4) 2 hours 15 minutes – 50 minutes
(5) 9 hours 10 minutes – 6 hours 10 minutes
(6) 17 hours 30 minutes – 5 hours 25 minutes
Answer:
(1) 2 hours 50 minutes
(2) 1 hour 40 minutes
(3) 2 hours 30 minutes
(4) 1 hour 25 minutes
(5) 3 hours
(6) 12 hours 05 minutes

Question 10.
Solve the following word problems.
(1) A play started at 9:50 at night and finished at 11:45 the same night. What was the duration of the play?
(2) Ramu went out at 10:45 in the morning and came back home at 7 pm. How long he was out of the home?
(3) Local train started from the Virar station at 8:35 am and reached at Churchgate at 10:30 am. Find the journey time taken by the train.
(4) Anita started her homework at 5:45 pm and completed the work at 7:30 pm. How much time is taken by Anita for the homework?
(5) One day test started at 9:15 am and the test ends at 4-.10 in the evening. How much time was taken for this test?
(6) Seema travelled for 2 hours and 20 minutes by train and 1 hour 30 niinutes by bus. What the total time of her journey?
(7) A train that starts from Mumbai at 17:50 reaches Nira at 2:10. How long does the Mumbai – Nira journey take?
Answer:
(1) 1 hour 55 minutes
(2) 8 hrs 15 min
(3) 1 hr 55 min
(4) 1 hr 45 min
(5) 6 hrs 55 min
(6) 3 hrs 50 min
(7) 8 hrs 20 min

Balbharti Maharashtra State Board Class 5 Marathi Solutions Sulabhbharati Chapter 5 डराव डराव Notes, Textbook Exercise Important Questions and Answers.

Maharashtra State Board Class 5 Marathi Sulabhbharati Solutions Chapter 5 डराव डराव

5th Standard Marathi Digest Chapter 5 डराव डराव Textbook Questions and Answers

1. एका वाक्यात उत्तरे लिहा.

प्रश्न (अ)
डराव डराव आवाज कोण करीत आहे?
उत्तर:
डराव डराव आवाज बेडूक करीत आहे.

प्रश्न (आ)
तलाव का भरला?
उत्तर:
धो धो पाऊस पडल्यामुळे तलाव तुडुंब भरला.

प्रश्न (इ)
बेडकाचे डोळे कसे आहे?
उत्तर:
बेडकाचे डोळे बटबटीत आहे.

2. जोड्या जुळवा.

प्रश्न 1.
जोड्या जुळवा.

उत्तर:

3. गोलातील शब्द वाचा. चित्रे ओळखा. त्यांच्या योग्य जोड्या जुळवा.

प्रश्न 1.
गोलातील शब्द वाचा. चित्रे ओळखा. त्यांच्या योग्य जोड्या जुळवा.

उत्तर:

1. छन्छन्
2. छुमछुम्
3. ढमढम्
4. घणघण्
5. कड्कड्
6. खळखळ्
7. किणकिण्

4. पाण्यातून प्रवास करण्यासाठी कोणकोणती साधने वापरतात?

प्रश्न 1.
पाण्यातून प्रवास करण्यासाठी कोणकोणती साधने वापरतात?
उत्तरः
पाण्यातून प्रवास करण्यासाठी होडी, जहाज, बोट ही साधने वापरतात.

5. पावसात भिजू नये, यासाठी तुम्ही काय काय वापरता?

प्रश्न 1.
पावसात भिजू नये, यासाठी तुम्ही काय काय वापरता?
उत्तर:
पावसात भिजू नये, यासाठी आम्ही छत्री, रेनकोट, रेनशिटर वापरतो.

6. निरीक्षण करा. आवाज सांगा व लिहा.

प्रश्न 1.
निरीक्षण करा. आवाज सांगा व लिहा.
(अ) वाऱ्याने हालणाऱ्या झाडांच्या पानांचा आवाज
(आ) उडायला सुरुवात करताना पक्ष्यांच्या पंखांचा आवाज
(इ) तापलेल्या तेलातील मोहरीचा आवाज
उत्तर:
(अ) सळसळ
(आ) फडफडाट
(इ) तडतड

7. छत्रीचे चित्र काढा. रंगवा.

प्रश्न 1.
वाचा. लक्षात ठेवा.
‘नाव’ हा शब्द या कवितेत दोन अर्थांनी आला आहे.
नाव – वस्तू, व्यक्ती, प्राणी, पक्षी यांना दिलेले विशिष्ट नाव.
नाव – होडी.

Marathi Sulabhbharati Class 5 Solutions Chapter 5 डराव डराव Additional Important Questions and Answers

प्रश्न 1.
खालील प्रश्नांची उत्तरे एक किंवा दोन शब्दात लिहा.

1. बेडकाचा आवाज कसा आहे?
2. बेडकाचा पत्ता कधी नव्हता?
3. पाऊस कसा पडला?
4. पाऊस किती पडला?
5. तलाव कसा भरला?
6. बेडकाचे डोळे कसे आहेत?
7. मुलीच्या हातात काय दिसत आहे?
8. बेडूक कुठे बसला आहे?

उत्तरः

1. डराव डराव
2. कालपर्यंत
3. धो धो
4. फार
5. तुडुंब
6. बटबटीत
7. कागदाची होडी
8. मोठ्या दगडावर

खालील प्रश्नांची उत्तरे एका वाक्यात लिहा.

प्रश्न 1.
डराव डराव आवाज कोण करीत आहे?
उत्तर:
डराव डराव आवाज बेडूक करीत आहे.

प्रश्न 2.
बेडकाला नाव कोण विचारत होते?
उत्तर:
बेडकाला नाव कवितेतील मुलगी विचारत होती.

प्रश्न 3.
मुलगी बेडकाला काय सल्ला देत आहे?
उत्तर:
मुलगी बेडकाला ‘जा, गाठा जा, अपुला गाव’ असा सल्ला देत आहे.

प्रश्न 4.
‘डराव डराव’ या कवितेचे कवी कोण आहेत?
उत्तर:
‘डराव डराव’ या कवितेचे कवी ‘ग. ह. पाटील’ आहेत.

कवितेच्या ओळी पूर्ण करा.

प्रश्न 1.
धो धो ………………………………..
…………………………
…………………………
………………………………. डराव!
उत्तर:
धो धो पाऊस पडला फार
तुडुंब भरला पहा तलाव.
सुरू जाहली अमुची नाव
आणिक तुमची डराव डराव!

प्रश्न 2.
निरीक्षण करा. आवाज सांगा व लिहा.

1. वह्यांची पाने फाडताना होणारा आवाज
2. झुकझुक गाडीचा आवाज
3. सुतार लाकूड कापताना होणारा आवाज

उत्तर:

1. टर्रर……
2. झुकझुक
3. खर्रखरी

व्याकरण व भाषाभ्यास

प्रश्न 1.
समानार्थी शब्द लिहा.

1. बेडूक
2. पाऊस
3. तलाव
4. नाव
5. डोळे
6. गाव

उत्तर:

1. मंडूक
2. वर्षा
3. जलाशय
4. नौका, होडी
5. नेत्र, नयन
6. खेडे, ग्राम

प्रश्न 2.
विरुद्धार्थी शब्द लिहा.

1. काल
2. फार
3. तुमच्या
4. घ्या
5. गाव

उत्तर:

1. आज
2. कमी
3. आमच्या
4. दया
5. शहर

प्रश्न 3.
कवितेतील यमक जुळणारे शब्द लिहा.

1. गाव
2. तलाव
3. राव

उत्तर:

1. नाव
2. नाव
3. डराव

प्रश्न 4.
वचन बदला.

1. पत्ता
2. नाव
3. तलाव
4. नाव
5. डोळे
6. छत्री
7. गाव

उत्तर:

1. पत्ते
2. नावे
3. तलाव
4. नावा
5. डोळा
6. छत्र्या
7. गावे

प्रश्न 5.
एकाच उच्चाराचे पण भिन्न अर्थाचे शब्द लिहा.

1. नाव – (Name) , नाव – बोट (Boat)
2. सूत – धागा (Thread) , सुत – मुलगा (son)
3. दिन – दिवस – (a day) , दीन – गरीब – (poor)
4. रवी – सूर्य – (Sun) , रवी – घुसळण्याचे साधन (a churner)

डराव डराव Summary in Marathi

पदयपरिचय:

पावसाळ्याच्या दिवसात बेडकाचे डराव-डराव ओरडणे सुरू होते. बेडूक आणि लहान मुलगी यांच्यातील पावसातील काल्पनिक संवादाचे वर्णन कवी ‘ग. ह. पाटील’ यांनी ‘डराव डराव!’ या कवितेत केले आहे.

शब्दार्थ:

1. डराव – बेडकाचा आवाज (frog sound)
2. ओरडणे – मोठ्याने बोलणे (To shout)
3. फार – अतिशय मोठ्या प्रमाणात (exceedingly)
4. तुडुंब – काठोकाठ (full of)
5. तलाव – तळे (Pond)
6. जाहली – झाली
7. नाव – होडी (Boat)
8. आणिक – आणि (and)
9. बटबटीत – मोठाले, विद्रूप (very big eyes)
10. ध्यान – विशिष्ट रूप (particular look)
11. विचित्र – साधारण नसलेले (uncommon)
12. छत्री – (umbrella)
13. गाठणे – पोहचणे (to reach)
14. थांबवणे – (to stop)
15. अपुला – आपला, स्वतःचा (Our own)

Balbharti Maharashtra State Board Class 5 Marathi Solutions Sulabhbharati Chapter 3 खेळूया शब्दांशी Notes, Textbook Exercise Important Questions and Answers.

Maharashtra State Board Class 5 Marathi Sulabhbharati Solutions Chapter 3 खेळूया शब्दांशी

5th Standard Marathi Digest Chapter 3 खेळूया शब्दांशी Textbook Questions and Answers

1. वाचा. सांगा. जिंका.

प्रश्न 1.
वाचा. सांगा. जिंका.

Marathi Sulabhbharati Class 5 Solutions Chapter 3 खेळूया शब्दांशी Additional Important Questions and Answers

1. खालील प्रश्नांची उत्तरे एका वाक्यात लिहा.
(संदर्भासाठी पाठ्यपुस्तक पान नं 4 पहावे.)

प्रश्न 1.
मराठी स्वरमालेत किती स्वर आहेत?
उत्तर:
मराठी स्वरमालेत एकूण 12 स्वर आहेत. (‘अः’ हा स्वर इथे दिलेला नाही.)

प्रश्न 2.
मराठीत किती व्यंजने आहेत?
उत्तर:
मराठीत एकूण बत्तीस व्यंजने आहेत.

प्रश्न 3.
मराठीत अनुनासिके किती आहेत?
उत्तर:
मराठीत पाच अनुनासिके आहेत.

प्रश्न 4.
स्वरांपासून सुरू होणारी कोणती चित्रे या खेळात दाखविली आहेत?
उत्तर:
अननस, इमारत, अंगठा, औषध, ऊस, ओठ.

प्रश्न 5.
अकारान्ती वर्णांची कोणती चित्रे दाखविली आहेत?
उत्तर:
अननस, गवत, कमळ, घर, मगर, बदक

प्रश्न 6.
अनुस्वार असलेली कोणती चित्रे दाखविली आहेत?
उत्तर:
अंगठा, पतंग

2. योग्य जोड्या लावा.

प्रश्न 1.
योग्य जोड्या लावा.

उत्तर:

1. ड
2. ब
3. उ
4. क
5. अ
6. इ
7. ई .

प्रश्न 3.
खालील रिकाम्या जागी योग्य अक्षर भरा.

उत्तर:

1. आ, इ
2. ख, घ
3. छ, ज
4. थ, द, न
5. फ, ब, म
6. र, व, श
7. श, स, ह, ळ
8. क्ष

प्रश्न 4.
पुढील अक्षरांपासून 2-2 शब्द लिहा.
उत्तर:

1. अ – अननस – अमर
2. आ – आरसा – आग
3. इ – इरले – इमान
4. ई – ईद – ईशान्य
5. उ – उकाडा – उखाणा
6. ऊ – ऊन – ऊठ
7. ए – एकदम – एकत्र
8. ऐ – ऐरण – ऐनक
9. ओ – ओठ – ओटा
10. औ – औषध – औत
11. अं – अंगठा – अंगठी
12. क – कपाट – कमळ
13. ख – खग – खरं
14. ग – गवत – गरज
15. घ – घर – घरटे
16. च – चमचा – चपाती
17. छ – छत्री – छमछम
18. ज – जहाज – जडण
19. झ – झबले – झाड
20. ट – टरबूज – टरफल
21. ठ – ठसा – ठग
22. ड – डबा – डमरू
23. ढ – ढग – ढकल
24. त – तलवार – तवा
25. थ – थवा – थाट
26. द – दम – दरवाजा
27. ध – धनवान – धन
28. न – नळ – नभ
29. प – पपई – पण
30. फ – फणस – फलक
31. ब – बदक – बरणी
32. भ – भटजी – भर
33. म – मगर – मऊ
34. य – यज्ञ – यम
35. र – रवी – रजनी
36. ल – लसूण – लय
37. व – वजन – वन
38. श – शरद – शनी
39. ष – षटक – षडानन
40. स – ससा – समई
41. ह – हमाल – हत्ती
42. क्ष – क्षण – क्षय
43. ज्ञ – ज्ञान – ज्ञात

5. खालील सूचनांचा वापर करून त्याप्रमाणे उत्तर लिहा.

प्रश्न (अ)
अकारान्ती शब्दांचा वापर करून अर्थपूर्ण वाक्य बनवा.
जसे – कलम गवत बघ
उत्तरः
1. नयन कमळ बघ.
2. अमय बडबड कर.

प्रश्न (ब)
अनुस्वार असलेले शब्द लिहा. जसे – अंगठा
उत्तर:

1. अंगठी
2. गंमत
3. बंदूक
4. अंधार
5. अंग
6. कंद

प्रश्न (क)
औकारान्ती शब्द लिहा. जसे – गौतम
उत्तरः

1. औषध
2. औत
3. कौल
4. नौका
5. चौदा
6. सौदा

प्रश्न (ड)
आकारान्ती शब्द लिहा. जसे – गाजर
उत्तर:

1. मानव
2. नाक
3. घार
4. आसन
5. भारत
6. राक्षस

प्रश्न (इ)
इकारान्ती पाच शब्द लिहा. जसे – इमारत, शिक्षक
उत्तर:

1. किडा
2. फिका
3. इमानदार
4. मिठाई
5. इजा
6. विनय

प्रश्न (ई)
दीर्घ वेलांटीचे शब्द लिहा. जसे – गाडी
उत्तर:

1. झाडी
2. माती
3. गादी
4. काडी
5. आरती
6. गाडी

प्रश्न 6.
वरील गोलांमध्ये वेगवेगळे शब्द लपले आहेत. ते शोधून काढा व लिहा.
उत्तर:
चपाती, पोती, पाव, चव, पाती, पाच.

खेळूया शब्दांशी Summary in Marathi

पाठ्यपरिचय:

हा एक शब्दपट आहे. चित्र व शब्द यांची सांगड घालत पट पूर्ण करण्यास सांगितले आहे. या पाठातून मुलांना स्वर व व्यंजन यांची ओळख होते, तसेच चित्रातून ते समजण्यास सोपे जाते.

Balbharti Maharashtra Board Class 5 Maths Solutions Chapter 10 Measuring Time Problem Set 44 Textbook Exercise Important Questions and Answers.

Maharashtra State Board Class 5 Maths Solutions Chapter 10 Measuring Time Problem Set 44

Question 1.
The time below is given by the 12 hour clock. Write the same by the 24 hour clock.
(1) 30 minutes past 10 in the morning –
(2) 10 minutes past 8 in the morning –
(3) 20 minutes past 1 in the afternoon –
(4) 40 minutes past 5 in the evening –
Answer:
(1) [10:30]
(2) [8:10]
(3) [13:20]
(4) [17:40]

Question 2.
Match the following.
12 hour clock – 24 hour clock
(1) 9:10 am – 23:10
(2) 2:10 pm – 7:25
(3) 5:25 pm – 14:10
(4) 11:10 pm – 9:10
(5) 7:25 am – 17:25
Answer:
(1) – d
(2) – c
(3) – e
(4) – a
(5) – b

Examples of time measurement

Example (1) If Abdul started working on the computer at 11 in the morning and finished his work at 3:30 in the afternoon, how long did he work?

Method 1 :
From 11 in the morning to 12 noon, it is 1 hour. From 12 noon to 3:30 in the afternoon, it is 3 hours and 30 minutes. Therefore, the total time is 4 hours and 30 minutes.

Method 2 :
According to the 24 hour clock, 11’o’clock in the morning is 11:00 and 3:30 in the afternoon is 15:30.

Abdul worked for a total of 4 hours and thirty minutes, or four and a half hours.

Example (2) Add : 4 hours 30 min + 2 hours 45 min

Example (3) Subtract : 5 hr 30 min – 2 hr 45 min

45 minutes cannot be subtracted from 30 minutes. Therefore, we borrow 1 hour and convert it into 60 minutes for the subtraction.

Example (4) Amruta travelled by bus for 3 hours 40 minutes and by motorcycle for 1 hour 45 minutes. How long did she spend travelling?

(60 + 25) minutes are 85 minutes, that is, 1 hour and 25 minutes.
Let us add this 1 hour to 4 hours.

Therefore, Amruta travelled for a total of 5 hours and 25 minutes.

Measuring Time Problem Set 44 Additional Important Questions and Answers

The time is given by the 12-hour clock. Write the same by the 24-hour clock.

(1) 15 minutes past 9 in the evening –
(2) 12 midnight –
Answer:
[21:15]
[0o:00]

The time below is given by the 24-hour clock. Write the same by the 12-hour clock.

(1) 20:20 =
(2) 9:30 =
(3) 23:00 =
(4) 4:00 =
(5) 12:00 =
(6) 00:00 =
Answer:
[8:20 pm]
[9:30 am]
[11 pm]
[4 am]
[12 noon] or [12:00]
[12 midnight]

Balbharti Maharashtra Board Class 5 Maths Solutions Chapter 10 Measuring Time Problem Set 43 Textbook Exercise Important Questions and Answers.

Maharashtra State Board Class 5 Maths Solutions Chapter 10 Measuring Time Problem Set 43

Question 1.
Write the time shown in each clock in the box given below it.
(1)
Answer:
25 minutes past 2

(2)
Answer:
50 minutes past 7

(3)
Answer:
5 minutes past 8

(4)
Answer:
40 minutes past 4

Question 2.
Draw the hands of the clock to show the time given in the box.
(1)
Four-thirty
Answer:

(2)
Quarter past nine
Answer:

(3)
Quarter to five
Answer:

(4)
20 minutes past 11
Answer:

Question 3.
If a bus that leaves Nashik at 5 o’clock in the morning reaches Pune that same day at ten-thirty in the morning, how long does the journey take?
Solution:

∴ Bus took 5 hrs 30 min

Question 4.
A play that was to start at nine fifteen at night was delayed by half an hour because of a power outage. What time did the play start?
Solution:

∴ Play started 9:45 at night

Question 5.
If a train leaves Mumbai at ten-fifteen at night and reaches Nagpur at one forty the next afternoon, how long does the journey take?
Solution:
Ten fifteen at night to 12 mid night is

12 mid night to next 1:40 afternoon = 13 hours 40 minutes
Total times

∴ Total time of the journey is 15 hrs. 25 min:

Learning about seconds

This clock is showing 5 minutes past 3. We know this because of the position of the hour and minute hands. There is another hand in the picture called the second hand. This hand moves swiftly. The second is a very small unit used to measure time less than a minute.

The face of a clock is a circle divided into 60 equal parts. When the second-hand moves one part, it takes one second. When it completes one round of the clock face, it moves across all 60 parts. This takes 60 seconds. In the same time, the minute hand moves one place, which means that one minute is over.

It means that, 1 minute is equal to 60 seconds.

1 minute = 60 seconds

The clock in the picture above shows 5 minutes and 50 seconds past 3.

20 minutes and 10 seconds past 7
15 minutes and 40 seconds past 10

Seconds are used on various occasions such as measuring temperature with a thermometer, measuring heartbeats or timing a race.

Ante meridiem and post meridiem

Shripati was sitting at home at night, tired. There were guests at home. They asked, “You must have worked very hard in the fields today. How long were you working?”

Shripati said, “I was in the field from six o’clock to eight o’clock.” Someone asked, “You’re this tired even though you were in the field for only two hours?”

Shripati said, “No, no, I was in the field from 6 in the morning till 8 at night! Now tell me how many hours I spent in the field.”

The guests had not understood what Shripati said at first. To avoid such mistakes, it has been internationally agreed that as the clock strikes 12 midnight, one day ends and the next day begins. From that moment on, the clock shows the time for the next day. When one hour passes after 12 midnight, it is 1’o’clock. After that, it is 2, 3, 4, …, 12 o’clock in serial order. After 12 noon, again it is 1, 2, 3, …, 12 o’clock in serial order. The time before 12 noon is stated as ante meridiem or am. The time after 12 noon is stated as post meridiem or pm.

This method of measuring time is called the 12 hour clock.

Shripati was in the field from 6 am to 8 pm or for 14 hours.

The 24 hour clock
The 24 hour clock is used to avoid this division of the day into ante meridiem and post meridiem. This method is used in timetables for trains, planes, buses and long distance boat journeys. In this method, instead of starting again from 1, 2, 3 after 12 noon, we continue with 13, 14, 15,…,24. In a 24 hour digital watch, time is shown only in the form of numbers. It does not have hands. In such a clock, 20 minutes past 6 in the morning is shown as ‘6:20’ and 20 minutes past 6 in the evening is shown as ‘18:20’.

23:59 means 59 minutes after 23 and one minute later, 24 hours will be complete. The digital clock will show this time as 00:00 at midnight and the day will change. At that time, a 12 hour clock shows 12 midnight.

Study the following table to see how different times of the day are shown in the 12 hour and 24 hour clocks.

The timetables of some trains going from Badnera to Nagpur are given below. Observe the use of the 24 hour clock in the timetable.

Measuring Time Problem Set 43 Additional Important Questions and Answers

Write the time shown in each clock in the box given below it.
(1)
Answer:
15 minutes past 6

(2)
Answer:
30 minutes past 9

Draw the hands of the clock to sho the time given in the box.
(1) 5 minutes to four
Answer:

(2) 35 minutes past to 2
Answer:

(3) Sujata left home 6:30 and returned at 11. How much time did she spend away from home?
Solution:

∴ 4 hrs. 30min. spent away from home.

(4) A speech that started at 4:20 in the afternoon ended at 5:45. How long was the speech?
Solution:

∴ Speech was for 1 hr. 25 min.

Balbharti Maharashtra State Board Class 5 Marathi Solutions Sulabhbharati Chapter 7 खेळत खेळत वाचुया! Notes, Textbook Exercise Important Questions and Answers.

Maharashtra State Board Class 5 Marathi Sulabhbharati Solutions Chapter 7 खेळत खेळत वाचुया!

5th Standard Marathi Digest Chapter 7 खेळत खेळत वाचुया! Textbook Questions and Answers
1. सोंगटी टाका – पुढे चला.

वाचू आणि हसू.

• पेशंट: डॉक्टर, माझं वजन खूप वाढतंय. त्यामुळे माझी तब्येत ठीक राहत नाही.
• डॉक्टर: तब्येत चांगली राहण्यासाठी रोज व्यायाम करा. मैदानी खेळ खेळा.
• पेशंट: मैदानी खेळ तर मी रोज खेळतो. फुटबॉल, टेनिस, क्रिकेटदेखील खेळतो.
• डॉक्टर: किती वेळ खेळता?
• पेशंट: मोबाइलची बॅटरी संपेपर्यंत.

Marathi Sulabhbharati Class 5 Solutions Chapter 7 खेळत खेळत वाचुया! Additional Important Questions and Answers

1. एका वाक्यात उत्तरे लिहा.
(पाठ्यपुस्तक पान क्र. 10 चा संदर्भ पाहा).

प्रश्न 1.
तुम्ही आरोग्याची काळजी कशी घेता?
उत्तर:
नियमित व्यायाम करून व सकस आहार घेऊन आम्ही आरोग्याची काळजी घेतो.

प्रश्न 2.
निसर्गाचा सांभाळ तुम्ही कसा करता?
उत्तर:
निसर्गाचे संवर्धन करून आम्ही निसर्गाचा सांभाळ करतो.

प्रश्न 3.
व्यायामाचे फायदे कोणते?
उत्तर:
दररोज व्यायाम केल्याने आरोग्य चांगले रहाते व आपण नेहमी उत्साही रहातो.

प्रश्न 4.
पाण्याची काटकसर करणे म्हणजे काय?
उत्तर:
पाण्याची काटकसर करणे म्हणजे पाणी जपून वापरणे, पाण्याचा अपव्यय टाळणे होय.

प्रश्न 5.
या पाठात काही अयोग्य सवयी सांगितल्या आहेत त्यातील कोणत्याही दोन लिहा.
उत्तर:
1. वाईट बोलणे
2. मोठ्यांचा आदर न करणे
3. 17 व्या अंकावर कोणता संदेश दिला आहे?
उत्तर:
17 व्या अंकावर झाडांची काळजी घेण्याचा संदेश दिला आहे.

प्रश्न 6.
12 व्या अंकावर काय करू नये असे सांगितले आहे?
उत्तर:
12 व्या अंकावर वाईट बोलू नये, असे सांगितले आहे.

2. एक-दोन शब्दांत उत्तरे लिहा.

प्रश्न 2.
एक-दोन शब्दांत उत्तरे लिहा.

1. प्रस्तुत खेळात साप काय दर्शवतात?
2. प्रस्तुत खेळात शिडी काय दर्शवते?
3. प्रस्तुत खेळाचा शेवट कोणत्या अंकावर होतो?
4. कशाचा वापर जपून केला पाहिजे?
5. कशाचे संवर्धन केले पाहिजे?

उत्तर:

1. वाईट सवयी
2. चांगल्या सवयी
3. 25 व्या अंकावर
4. पाण्याचा
5. निसर्गाचे

3. थोडक्यात उत्तरे लिहा.

प्रश्न 3.
या पाठात कोणकोणत्या चांगल्या सवयी सांगितल्या आहेत?
उत्तर:
पाणी जपून वापरणे, मित्राला मदत करणे, दुसऱ्यांना मदत
करणे, पाण्याची काटकसर करणे, नियमित व्यायाम करणे,
झाडांची काळजी घेणे, निसर्गाचे संवर्धन करणे.

प्रश्न 4.
प्रस्तुत खेळात कोणत्या गोष्टी करू नये, असे सांगितले आहे?
उत्तर:
आळस करू नये, खोटे बोलू नये, वाईट बोलू नये, जेवताना रडू नये, मोठ्यांचा अनादर करू नये, या गोष्टी प्रस्तुत खेळात सांगितल्या आहेत.

प्रश्न 5.
खालील इंग्रजी शब्दांना मराठी प्रतिशब्द लिहा.

1. Health
2. Respect
3. Exercise
4. Help
5. Anxiety
6. Nature
7. Game
8. Bad

उत्तरः

1. आरोग्य
2. आदर
3. व्यायाम
4. मदत
5. चिंता
6. निसर्ग
7. खेळ
8. वाईट

व्याकरण व भाषाभ्यास:

प्रश्न 6.
समानार्थी शब्द लिहा.

1. आरोग्य
2. आदर
3. आळस
4. मदत
5. जेवण
6. पाणी
7. मित्र
8. निसर्ग
9. झाड
10. व्यायाम

उत्तरः

1. स्वास्थ्य
2. सन्मान
3. सुस्ती
4. साहाय्य
5. भोजन
6. जल
7. सखा
8. सृष्टी
9. वृक्ष
10. कसरत

प्रश्न 7.
विरुद्धार्थी शब्द लिहा.

1. आरोग्य
2. आळस
3. नियमित
4. आदर
5. सुरुवात
6. रडणे
7. वाईट
8. खोटे
9. चढणे
10. मित्र
11. काळजी
12. मोठे

उत्तर:

1. अनारोग्य
2. उत्साह
3. अनियमित
4. अनादर
5. शेवट
6. हसणे
7. चांगले
8. खरे
9. उतरणे
10. शत्रू
11. निष्काळजी
12. छोटे

प्रश्न 8.
वचन बदला.

1. मित्र
2. जेवण
3. झाड

उत्तर:

1. मित्र
2. जेवणं
3. झाडे

प्रश्न 9.
लिंग बदला.
1. मित्र
2. विदयार्थी
उत्तर:
1. मैत्रीण
2. विद्यार्थिनी

खेळत खेळत वाचुया! Summary in Marathi

पाठ्यपरिचय:

‘खेळत खेळत वाचूया’ या पाठातून सापशिडीच्या खेळाद्वारे मुलांनी आपल्या जीवनात कोणत्या गोष्टी कराव्यात आणि कोणत्या करू नयेत, हे सांगितले आहे.

शब्दार्थ:

1. आरोग्य – प्रकृतीचे स्वास्थ्य (health)
2. नियमित – रोज (regular)
3. सुरुवात – आरंभ (a begining)
4. पाणी – जल (water)
5. मित्र – सखा (A friend)
6. मदत करणे – साहाय्य करणे (to help)
7. जेवण – (meal)
8. काटकसर करणे – खर्च कमी करण्याची क्रिया (To save)
9. वाईट बोलणे – (speak bad words)
10. खोटे बोलणे – (To lie)
11. काळजी घेणे – देखभाल करणे (to take care)
12. आळस – सुस्ती (laziness)
13. निसर्ग – (nature)
14. आदर न करणे – (to irrespect)
15. व्यायाम – कसरत (exercise)
16. संवर्धन – वाढ, भरभराट (prosperity)

Balbharti Maharashtra State Board Class 5 Marathi Solutions Sulabhbharati Chapter 2 हत्तीचे चातुर्य Notes, Textbook Exercise Important Questions and Answers.

Maharashtra State Board Class 5 Marathi Sulabhbharati Solutions Chapter 2 हत्तीचे चातुर्य

5th Standard Marathi Digest Chapter 2 हत्तीचे चातुर्य Textbook Questions and Answers
1. पाहा. ऐका. वाचा.

प्रश्न 1.
पाहा. ऐका. वाचा.
उत्तर:

1. जसे : मुले मैदानात फुटबॉल खेळत आहेत.
2. मला फुटबॉल खेळायला खूप आवडते.
3. ससे बसले आहेत.
4. पावसात रस्त्यावरील खड्ड्यात पाणी भरले.
5. आईने फळीवर डबा ठेवला.
6. हत्ती नदीवर आंघोळ करत होता.

2. पाहा. सांगा.

प्रश्न 1.
पाहा. सांगा.


उत्तर:

एकदा एका मैदानात काही मुले फुटबॉल खेळत होती. या मुलांचा हा खेळ तीन ससे पाहत होते. या मुलांचे खेळून झाल्यावर त्या तीन सशांनी फुटबॉल खेळण्यास प्रारंभ केला. खेळता खेळता अचानक त्यांचा फुटबॉल एका मोठ्या खड्ड्यात गेला. ससे विचारात पडले. आता हा फुटबॉल कसा काढावा बरं? त्यांनी एक युक्ती लढवली व एक फळी आणली ती फळी खड्ड्यात घातली, पण तो बॉल काही वर आला नाही. एक हत्ती हे सगळं पाहत होता. सशांच्या धडपडीची त्याला गंमत वाटली व दया आली. त्याने सोंडेत पाणी भरून ते पाणी खड्ड्यात सोडले. त्याबरोबर फुटबॉल वर आला. हत्तीने आपल्या सोंडेने फुटबॉल काढला. ससे पुन्हा आनंदाने खेळू लागले. हत्तीच्या चातुर्यामुळे त्यांना फुटबॉल परत मिळाला. तात्पर्य – सयमसुचकता (Sense of presence) दाखवली तर अडचणीतून मार्ग निघतो.

प्रश्न 1.
सुरुवातीला दिलेल्या चित्रांवालील नावे सांगा.

प्रश्न 2.
प्रत्येक चित्रात काय काय दिसते ते सांगा.

प्रश्न 3.
चित्र पाहा. कोण ते सांगा.

(अ) खड्ड्यातील फुटबॉल काढण्यासाठी प्रयत्न करणारे –
(आ) सशांना मदत करणारा –
उत्तर:
(अ) ससे
(आ) हत्ती

प्रश्न 4.
गोष्टीत शेवटी काय झाले असेल ते कल्पना करून सांगा व रिकाम्या चौकटीत चित्र काटा.

प्रश्न 5.
सर्व चित्रे पाहा व गोष्ट सांगा.

प्रश्न 6.
घ,ठ, थाप या अक्षरांपासून चित्रे तयार केली आहेत. त्यांचे निरीक्षण करा. यांसारख्या इतर अक्षरांपासून तुम्हालाही वेगळी चित्रे काढता येतील. कल्पना करा आणि चित्रे काढा.

1. शब्द ओळखा व कार्यावर लिहा.

प्रश्न 1.

उत्तर:
(अ) वेगळा
(ब) बगळा

प्रश्न 2.

उत्तर:
(अ) गाजर
(ब) मांजर

प्रश्न 3.

उत्तर:
(अ) मगर
(ब) नगर

प्रश्न 4.

उत्तर:
(अ) कडक
(ब) भडक

प्रश्न 5.

उत्तर:
(अ) सामान
(ब) कमान

प्रश्न 6.

उत्तर:
(अ) वाटाणा
(ब) फुटाणा

प्रश्न 7.

उत्तर:
(अ) आकाश
(ब) प्रकाश

प्रश्न 8.

उत्तर:
(अ) फाटके
(ब) तुटके

Marathi Sulabhbharati Class 5 Solutions Chapter 2 हत्तीचे चातुर्य Additional Important Questions and Answers

1. खालील प्रश्नांची एका वाक्यात उत्तरे लिहा.

प्रश्न 1.
चित्रात किती ससे आहे?
उत्तर:
चित्रात तीन ससे आहेत.

प्रश्न 2.
चित्रात मुले कोणता खेळ खेळत आहेत?
उत्तर:
चित्रात मुले फुटबॉल खेळत आहेत.

प्रश्न 3.
मुले फुटबॉल खेळताना त्यांच्याकडे कोण पाहत आहे?
उत्तरः
मुले फुटबॉल खेळताना त्यांच्याकडे ससे पाहत आहेत.

प्रश्न 4.
खेळत असतांना फुटबॉल कुठे गेला?
उत्तर:
खेळ खेळता खेळता फुटबॉल खड्ड्यात गेला.

प्रश्न 5.
ससे फुटबॉल कशाप्रकारे बाहेर काढत आहेत?
उत्तर:
ससे फळीने फुटबॉल बाहेर काढण्याचा प्रयत्न करत आहेत.

प्रश्न 6.
फुटबॉल बाहेर काढण्यासाठी शेवटी कोणी प्रयत्न केला?
उत्तर:
फुटबॉल बाहेर काढण्यासाठी शेवटी हत्तीने प्रयत्न केला.

प्रश्न 7.
हत्तीने खड्ड्यात पाणी कशातून टाकले?
उत्तर:
हत्तीने खड्ड्यात पाणी सोंडेतून टाकले.

प्रश्न 8.
खड्ड्यात पाणी टाकल्याने काय झाले?
उत्तर:
खड्ड्यात पाणी टाकल्याने फुटबॉल वर आला.

प्रश्न 9.
सशांना केव्हा आनंद झाला?
उत्तर:
फुटबॉल खड्ड्यातून वर आल्याने सशांना आनंद झाला.

प्रश्न 10.
शक्तिपेक्षा काय श्रेष्ठ असते?
उत्तर:
शक्तिपेक्षा युक्ति श्रेष्ठ असते.

2. पुढील दिलेली चित्रे पाहून कोण ते लिहा.

प्रश्न 1.
पुढील दिलेली चित्रे पाहून कोण ते लिहा.

1. मुलांचा खेळ पाहून फुटबॉल खेळणारे –
2. सोंडेने खड्ड्यात पाणी सोडणारा –
उत्तर:
1. ससे
2. हत्ती

प्रश्न 2.
पुढील मुद्द्यांच्या व चित्रांच्या मदतीने गोष्ट तयार करून लिहा.


उत्तर:
मुंगी ……….. कबुतर मैत्री …………. एक दिवस मुंगी पाण्यात ………………. कबुतराने पान टाकणे . मुंगीचे पानावर चढणे ………….. प्राण वाचणे ………. जाणीव एके दिवशी जंगलात शिकारी …………….. कबुतराच्या शिकारीचा नेम …………… मुंगीचा शिकाऱ्याच्या पायाला चावा ……त्याचा नेम चुकणे ………….. कबुतराचे प्राण वाचणे.

कथा (खरे मित्र):

एकदा एका जंगलात मुंगी-कबुतराची मैत्री झाली. मुंगी पाणी पीत असताना पाय घसरून पडली. कबुतराने लगेच झाडाचे पान टाकून तिला वाचवले. मुंगीला या गोष्टीची जाणीव होती की कबुतरामुळेच आपले प्राण वाचले, नाहीतर आपण बुडून मरून गेलो असतो. एके दिवशी त्याच जंगलात एक शिकारी आला. शिकाऱ्याने इकडे-तिकडे पाहिले. त्याला एका झाडावर कबुतर दिसले. त्याच्या मनात कबुतराची शिकार करावी असे आले. शिकाऱ्याने लगेचच नेम धरला व बंदूकीने गोळी कबुतराला मारणार इतक्यात मुंगीचे लक्ष शिकाऱ्याकडे गेले. मुंगीला काय करावे सुचेना. अखेरीस मुंगीने शिकाऱ्याच्या पायाचा कडकडून चावा घेतला. त्याचा नेम चुकला व अशात-हेने कबुतराचे प्राण वाचले. कबुतर व मुंगी आता खूपच चांगले मित्र झाले.

तात्पर्य:

1. आपल्यावर उपकार करणाऱ्याला कधी विसरू नये.
2. खरे मित्र संकटकाळात एकमेकांची मदत करतात.

हत्तीचे चातुर्य Summary in Marathi

पाठ्यपरिचय:

प्रस्तुत पाठात चित्ररूपाने आलेल्या कथेत हत्तीने दाखवलेल्या समयसुचकतेचे व चातुर्याचे वर्णन केले आहे.

शब्दार्थ/Meanings:

1. हत्ती – गज (an elephant)
2. चातुर्य – हुशारी (cleverness)
3. मुले – बालके (children)
4. फुटबॉल – (name of outdoor game)
5. ससा – (rabbit)
6. खड्डा – जमिनीचा खचलेला भाग (a hole, pit)
7. फळी – लाकडाचा तुकडा (a bat, board, plank)
8. सोंड – (Trunk)
9. विचारात पडणे – (think deeply)
10. युक्ति – (idea)
11. निराश – उदास (nervous)
12. आनंद – खुशी (happiness)

Maharashtra State Board Environmental Studies EVS Part 1 & Part 2 Standard 5th Solutions Digest Answers Pdf Download, 5th Std EVS 1, 2 Digest Pdf, Environmental Studies Part 1, 2 Standard 5th Question Answer.

Maharashtra State Board 5th Std EVS Textbook Solutions

Environmental Studies Part 1 Standard 5th Digest

Maharashtra State Board Environmental Studies EVS Part 1 Standard 5th Digest Solutions Question Answer Pdf.

• Chapter 1 Our Earth and Our Solar System
• Chapter 2 Motions of the Earth
• Chapter 3 The Earth and its Living World
• Chapter 4 Environmental Balance
• Chapter 5 Family Values
• Chapter 6 Rules Are for Everyone
• Chapter 7 Let us Solve Our own Problems
• Chapter 8 Public Facilities and My School
• Chapter 9 Maps – Our Companions
• Chapter 10 Getting to Know India
• Chapter 11 Our Home and Environment
• Chapter 12 Food for All
• Chapter 13 Methods of Preserving Food
• Chapter 14 Transport
• Chapter 15 Communication and Mass Media
• Chapter 16 Water
• Chapter 17 Clothes – Our Necessity
• Chapter 18 The Environment and Us
• Chapter 19 Constituents of Food
• Chapter 20 Our Emotional World
• Chapter 21 Busy at Work – Our Internal Organs
• Chapter 22 Growth and Personality Development
• Chapter 23 Infectious Diseases and how to Prevent them
• Chapter 24 Substances, Objects and Energy
• Chapter 25 Community Health and Hygiene

Environmental Studies Part 2 Standard 5th Digest

Maharashtra State Board Environmental Studies EVS Part 2 Standard 5th Digest Solutions Question Answer Pdf.

• Chapter 1 What is History?
• Chapter 2 History and the Concept of ‘Time’
• Chapter 3 Life on Earth
• Chapter 4 Evolution
• Chapter 5 Evolution of Mankind
• Chapter 6 Stone Age: Stone Tools
• Chapter 7 From Shelters to Village-settlements
• Chapter 8 Beginning of Settled Life
• Chapter 9 Settled Life and Urban Civilization
• Chapter 10 Historic Period

Maharashtra State Board Class 5 Textbook Solutions